میگرن و مشکلات/اختلالات خواب اختلالات پیچیده ای هستند. ایندو اغلب در یک چرخه معیوب میباشند، که یکی باعث تشدید دیگری می شود. اگرچه دانشمندان تأثیر عظیم این امر را می دانند، اما در مورد چگونگی و چرایی وقوع آن روشن نیستند. در دو دهه گذشته، مجموعه‌ای از تحقیقات به بررسی چگونگی تأثیر میگرن و اختلالات خواب بر یکدیگر و نظریه‌هایی در مورد مکانیسم‌های اساسی مشترک آنها پرداخته‌اند.
میگرن و اختلالات خواب
به خوبی ثابت نمودند که خواب و میگرن رابطه پیچیده ای دارند و اختلالات خواب و میگرن اغلب بیماری های همبود هستند. کمبود خواب یک محرک برای بسیاری از مبتلایان به میگرن است، ولی بیماران میگرنی از خواب به عنوان درمانی برای میگرن استفاده می کنند.
همچنین یک رابطه بین کیفیت خواب و دفعات میگرن وجود دارد – هر چه میگرن بیشتر باشد، احتمال دارد اختلالات خواب بیشتری داشته باشید، مانند:
- خواب منقطع
- خرناس
- صبح زود بیدار شدن
- مشکل در به خواب رفتن و در خواب ماندن
- خواب با کیفیت کلی ضعیف
- کاهش کل زمان خواب
البته این می تواند موارد زیر را در افراد مبتلا به میگرن بیشتر محتمل کند:
- خواب‌آلودگی مفرط در طول روز
- پس از بیدار شدن همچنان احساس خستگی می کنید
- خستگی روز
داشتن اختلال خواب با میگرن های شدیدتر و مکرر نیز مرتبط است. همچنین اختلالات خواب به تبدیل میگرن اپیزودیک (کمتر از 15 حمله میگرن در ماه) به میگرن مزمن (15 حمله میگرن یا بیشتر در ماه) در افراد خاص کمک می کند.
اختلالات خواب خاص و میگرن
اختلالات خواب مختلف معیارهای تشخیصی متفاوتی دارند، اما همه موارد بالا نشانه‌های بالقوه‌ای هستند که نشان میدهند ممکن است شما به چنین وضعیتی مبتلا باشید. موارد زیر اختلالات خوابی است که افراد مبتلا به میگرن ممکن است تجربه کنند.
بیخوابی
بی خوابی نه تنها شایع ترین مشکل خواب در افراد مبتلا به میگرن است، بلکه شایع ترین مشکل خواب در جمعیت عمومی نیز می باشد. این وضعیت زمانی رخ می دهد که به سختی به خواب بروید و/یا بخوابید و احساس خستگی کنید. همچنین ممکن است خواب شما سبک و بی کیفیت باشد و ممکن است خیلی زودتر از آنچه باید از خواب بیدار شوید.
در مبتلایان میگرنی علائم بیخوابی را در بین حملات میگرنشان افزایش می یابد. مانند کیفیت خواب ضعیف، مشکل در به خواب رفتن، احساس خستگی پس از بیدار شدن، زود بیدار شدن، احساس خواب‌آلودگی در طول روز و خواب کمتر از حد معمول. علاوه بر این، بسیاری از مبتلایان به میگرن می گویند که با میگرن از خواب عمیق بیدار شده اند.
میگرن با خطر بالاتر بی خوابی مرتبط است و اکثر افراد مبتلا به میگرن مزمن می گویند تقریبا هر شب بی خوابی دارند. بی خوابی یک عامل خطر برای میگرن های مکرر نیز میباشد. و داشتن هم میگرن و هم بی خوابی شما را در معرض خطر ابتلا به افسردگی و اختلالات اضطرابی قرار می دهد .
میگویند که درمان بی خوابی پتانسیل بهبود میگرن را دارد، بنابراین اگر علائم بی خوابی دارید با پزشک خود در مورد درمان صحبت کنید.
آپنه انسدادی خواب
آپنه انسدادی خواب (OSA) شایع ترین نوع آپنه خواب است. زمانی اتفاق می‌افتد که خیلی کم عمق نفس می‌کشید یا به‌طور دوره‌ای تنفس را قطع می‌کنید که اغلب منجر به بیدار شدن مکرر می‌شود.
سردرد اغلب از علائم آپنه خواب است و خروپف که یکی از علائم آپنه خواب نیز می باشد، یک عامل خطر برای میگرن مزمن است. مطالعات روی کودکان و بزرگسالان نشان میدهد که بیدار شدن با میگرن با خروپف، مشکلات تنفسی و آپنه خواب مرتبط است.
به نظر نمی رسد OSA در افراد مبتلا به میگرن بیشتر از جمعیت عمومی رخ دهد. اما با این وجود، به نظر می رسد داشتن OSA باعث تشدید میگرن می شود. یک نظریه برای این موضوع این است که افراد مبتلا به میگرن که از قبل به درد حساس هستند، برای مقابله با سردرد ناشی از کاهش دریافت اکسیژن در طول شب، سخت‌تر می‌شوند.
یک مطالعه در سال 2018 از داده‌های مطالعه اپیدمیولوژی و پیامدهای میگرن مزمن (CaMEO) استفاده کرد که در آن 11699 نفر مبتلا به میگرن اپیزودیک و 111 نفر مبتلا به میگرن مزمن شرکت داشتند. محققان دریافتند که در مقایسه با افراد مبتلا به میگرن اپیزودیک، بیشتر مبتلایان به میگرن مزمن در معرض خطر بالای آپنه خواب هستند و احتمال اینکه خواب با کیفیت پایین را گزارش کنند بیشتر است.
OSA را در جمعیت عمومی کمتر تشخیص میدهند. بنابراین در افراد مبتلا به میگرن نیز کمتر تشخیص میگیرد.
از آنجایی که درمان OSA به طور بالقوه می تواند شدت و دفعات میگرن شما را کاهش دهد و همچنین خطر ابتلا به بسیاری از مشکلات پزشکی دیگر را کاهش دهد، در صورت داشتن علائم OSA با پزشک خود در مورد انجام یک مطالعه خواب صحبت کنید.
دندان قروچه یا بروکسیسم
سایش دندانها به هم در هنگام خواب، که دندان قروچه نام دارد، زمانی رایج است که دچار اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMD) هستید ، که اغلب همراه با میگرن نیز رخ می دهد. دندان قروچه با هر دو میگرن اپیزودیک و مزمن همراه بوده است، اگرچه مشخص نیست که دقیقاً چه رابطه ای وجود دارد.
یک نظریه این است که TMD و دندان قروچه، عصب سه قلو (عصب پنجم مغزی که تصور می شود در میگرن نقش دارد) را فعال می کند. احتمال دیگر این است که افراد مبتلا به میگرن به دردی که TMD و دندان قروچه می‌توانند ایجاد کنند، حساسیت بیشتری دارند، به دلیل حساسیت مرکزی ، وضعیتی که با میگرن همراه است و باعث می‌شود سیستم عصبی مرکزی شما نسبت به محرک‌های خاصی حساس شود.
سندرم پاهای بی قرار
مطالعات نشان داده اند که خطر ابتلا به سندرم پای بیقرار (RLS) در افراد مبتلا به میگرن و همچنین ارتباط بین میگرن و علائم شدیدتر RLS وجود دارد، وضعیتی که باعث ناراحتی در پاهای شما می شود.
این امکان وجود دارد که این پیوند وجود داشته باشد زیرا به نظر می رسد هر دو شرایط شامل اختلال در عملکرد سیستم آزاد کننده دوپامین، یک انتقال دهنده عصبی که در حرکت، حافظه، احساسات، تفکر و انگیزه نقش دارد، باشد.
سایر مکانیسم های مشترک بالقوه
رابطه بین میگرن و اختلالات خواب به خوبی درک نشده است. همراه با مکانیسم های احتمالی که قبلا ذکر شد، چندین انتقال دهنده عصبی و ساختارهای مغزی در تنظیم چرخه خواب وجود دارند که ممکن است در ایجاد میگرن نیز نقش داشته باشند.
انتقال دهنده های عصبی
سروتونین مانند دوپامین یک انتقال دهنده عصبی مهم است که با خواب، خلق، اشتها و انقباض عروق مرتبط است. با توجه به خواب، کارشناسان معتقدند سروتونین به بیداری کمک می کند و مانع از خواب عمیقی می شود که همه ما به آن نیاز داریم که به عنوان خواب حرکت سریع چشم (REM) شناخته می شود .
در افراد مبتلا به میگرن، تحقیقات نشان داده است که سطح سروتونین در بین میگرن ها پایین تر است، اما در طول میگرن، سطح آن افزایش می یابد و احتمالاً به بیداری های شبانه کمک می کند.
ساختارهای مغز
ساقه مغز نیز ممکن است در رابطه بین این دو حالت نقش داشته باشد. برای یک چیز، تصور می شود که تمام سروتونین در آنجا تولید می شود. از سوی دیگر، مطالعات نشان داده است که در افراد مبتلا به میگرن مبتلا به بی خوابی، ممکن است اختلالی در ساقه مغز وجود داشته باشد که در حرکت بین مراحل خواب اختلال ایجاد کند .
هیپوتالاموس یکی دیگر از ساختارهای مرتبط بالقوه مغز است زیرا تنظیم کننده اولیه خواب است. مطالعات تصویربرداری نشان داده است که فعالیت در هیپوتالاموس در ساعات قبل از بروز درد میگرنی تغییر می کند.
سیستم گلیمفاتیک
سیستم گلیمفاتیک، مکانیسمی که اخیراً کشف شده است که اساساً مواد زائد فعالیت عصبی را هنگام خواب پاک می کند، ممکن است توضیح دیگری برای ارتباط میان میگرن و اختلالات خواب باشد. هیچ مطالعه‌ای در مورد نحوه تأثیر سیستم گلیمفاتیک بر میگرن انجام نشده است، اما این واقعیت که خواب اغلب با موفقیت به عنوان یک درمان برای میگرن استفاده می‌شود، می‌تواند تأثیر ترمیمی را که تصور می‌شود سیستم گلیمفاتیک دارد منعکس کند.
همچنین ممکن است اختلالات خواب که اغلب در افراد مبتلا به میگرن مشاهده می‌شود، ضایعاتی را که سیستم گلیمفاتیک می‌تواند دفع کند، محدود کند و باعث شود که بیش از آنچه باید از خود بر جای بگذارد، که می‌تواند به میگرن کمک کند.
مطالعات بیشتری باید انجام شود تا دقیقاً مشخص شود که میگرن و اختلالات خواب در چه مکانیسم هایی مشترک هستند و چرا. در حال حاضر، حداقل مشخص است که درمان اختلالات خواب می تواند به کاهش فراوانی و شدت میگرن کمک کند.
درمان
درمان‌های مختلفی برای اختلالات خواب و میگرن به‌صورت جداگانه وجود دارد، اما یکی از آنها می‌تواند گزینه خوبی برای کمک به هر دو بیماری باشد.
درمان شناختی-رفتاری برای بی خوابی (CBTi) شامل مداخلات رفتاری است که به شما کمک می کند یاد بگیرید چگونه آرام شوید، عادات خواب بهتری داشته باشید و تفکر خود را در مورد خواب اصلاح کنید. تاکنون، مطالعات نشان داده است که آن حتی در دراز مدت، ایمن و کاملاً مؤثر است.
به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2016 در مورد CBTi در افراد مبتلا به بی خوابی و میگرن مزمن نشان داد که میگرن پس از سه جلسه 30 دقیقه ای دو هفته ای به طور قابل توجهی کاهش می یابد. شرکت کنندگان در مقایسه با افراد کنترل نیز بهتر می خوابیدند. بر خلاف گروه کنترل، میگرن و خواب هر دو پس از آن بهبود یافتند.
سخن پایانی
اگر میگرن یا سردرد دارید و فکر می‌کنید ممکن است اختلال خواب نیز داشته باشید، برای تشخیص هر دو به پزشک مراجعه کنید. ممکن است نیاز به آزمایش بیشتری داشته باشید، مانند مطالعه خواب. همچنین ایده خوبی است که حداقل 24 ساعت قبل از مراجعه به پزشک خود، دفترچه سردرد و گزارش خواب را نگه دارید، زیرا این موارد می توانند در روند تشخیص بسیار مفید باشند. حتماً به هر کمک خوابی که ممکن است استفاده کنید، و همچنین الکل، کافئین و نیکوتین که می تواند به بیداری کمک کند، اشاره کنید. دفتر خاطرات سردرد و گزارش خواب خود را به ویزیت پزشک خود بیاورید تا بتوانید الگوها را با هم مرتبط کنید.
منابع