
در یک نگاه
داروهای ضد افسردگی می توانند به افراد مبتلا به بیماری های روانی مانند افسردگی کمک کنند. اما اثر داروهای ضد افسردگی ممکن است توقف یابد. به عنوان مثال، اگر سالها از یک داروی ضدافسردگی مانند فلوکستین استفاده میکنید، ممکن است متوجه توقف اثر داروهای ضد افسردگی شوید. بگونه ای که به نظر نمیرسد دیگر به شما کمک کند. اگر فکر می کنید داروی ضد افسردگی شما کمکی نمی کند، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است فقط به تنظیم دوز یا نوع دیگری از دارو نیاز داشته باشید.
اگر سالها داروی ضدافسردگی مصرف میکنید و ناگهان احساس میکنید که اثر نمیکند، بدانید که این موضوع بسیار رایج است.
برای مثال، شاید چندین سال پیش با پزشکتان در مورد علائمی مانند بدخلقی، کاهش علاقه به چیزهایی که زمانی از آنها لذت می بردند و خستگی صحبت کرده اید. او تشخیص داد که شما مبتلا به افسردگی هستید و شروع به مصرف فلوکستین کردید و بهبودی یافتید. چند سالی می گذرد و شما دوز یا نحوه مصرف داروی ضد افسردگی خود را تغییر ندادید، با این حال دوباره احساس بیماری می کنید.
داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین می توانند به افرادی که مبتلا به افسردگی هستند کمک کنند تا علائم خود را مدیریت کنند. اما آنها یک درمان معجزه آسا یا حتی یک راه حل دائمی نیستند . این امکان وجود دارد که اثر داروهای ضد افسردگی توقف یابد. در واقع، یک مطالعه نشان داد که میزان عود افسردگی در حین مصرف یک داروی ضد افسردگی حدود 23 درصد در عرض دو سال است.
عوامل زیادی می تواند بر عملکرد خوب داروی ضد افسردگی شما تأثیر بگذارد. مانند سایر داروها یا مکمل هایی که ممکن است مصرف کنید، استفاده از الکل یا مواد مخدر، بیماریهای مزمن و حتی استرس.
در این مقاله، اقداماتی را که -اگر فکر میکنید داروی ضدافسردگی اثر نمیکند- باید انجام دهید و دلایلی این موضوع را پوشش میدهیم.
چرا داروهای ضد افسردگی کار نمی کنند؟
حتی اگر بتوانید اثرات آن را به وضوح احساس کنید، نمی توانید مطمئن شوید که چرا اثر داروهای ضد افسردگی توقف یافته است. شما باید با پزشک یا روانپزشک خود صحبت کنید تا بفهمید دلیلش چیست و راه حلی برای آن بیابید.
در اینجا چند مورد از رایج ترین دلایلی که باعث کاهش اثربخشی داروهای ضد افسردگی می شوند، میآوریم.
شروع یک داروی جدید
داروهایی که ممکن است به دلیل دیگری مصرف کنید می توانند با داروی ضد افسردگی شما تداخل داشته باشند. سایر داروهای شما نیز می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند که می تواند به نظر برسد که داروی ضد افسردگی شما کمکی نمی کند.
به عنوان مثال، فرض کنید التهاب دارید و پزشک شما یک دوره استروئیدی مانند پردنیزون را تجویز می کند. تحریک پذیری و نوسانات خلقی در واقع از عوارض جانبی مشهور استروئیدها هستند. و این احساس می تواند باعث شود فکر کنید داروی ضد افسردگی شما دیگر به علائم شما کمک نمی کند.
برخی از داروها توسط بدن شما در مسیرهای مشابه داروهای ضد افسردگی پردازش می شوند، بنابراین آنها در واقع می توانند نحوه عملکرد داروی ضد افسردگی شما را تغییر دهند. به عنوان مثال، برخی از آنتی بیوتیک های رایج که برای از بین بردن عفونت ها تجویز می شوند، می توانند مقدار داروی ضد افسردگی شما را در جریان خون افزایش یا کاهش دهند، که بر عملکرد آن تأثیر می گذارد.
این فقط داروهای تجویزی نیستند که باید مراقب آنها باشید. حتی داروهای بدون نسخه (OTC)، ویتامین ها و مکمل ها نیز می توانند با داروهای ضد افسردگی تداخل داشته باشند.
در برخی موارد، این تداخلات در واقع خطرناک هستند. یکی از جدیترین مثالها مصرف مکملی به نام گل راعی یا مخمر سنت وارت است. در حالی که از یک داروی ضد افسردگی استفاده میکنید، مصرف گل راعی میتواند منجر به یک بیماری جدی به نام سندرم سروتونین شود.
چه باید کرد؟
پزشکان شما باید در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید، از جمله نسخه، OTC، ویتامین ها و مکمل ها بدانند. آنهاتداخلات احتمالی را بررسی میکنند و مطمئن میشوند که داروی ضد افسردگی که مصرف می کنید و دوز آن بی خطر و موثر است.
آب گریپ فروت
اگر اخیراً شروع به مصرف یک لیوان آب گریپ فروت در صبحانه یا خوردن میوه به عنوان میان وعده در اواسط نمودید و احساس می کنید که داروی ضد افسردگی شما کار نمی کند، تغییر رژیم غذایی می تواند مشکل ساز باشد.
برخی از داروهای ضد افسردگی مانند بوسپیرون و سرترالین را نمی توان با گریپ فروت یا آب گریپ فروت مصرف کرد. زیرا مقدار دارو را در بدن شما تغییر می دهد.
دارو بدرستی نگه داری نمی شود.
داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی زمانی بهترین عملکرد را دارند که به درستی نگه داری شوند. به این معنی که آنها از رطوبت، نور مستقیم خورشید و نوسانات شدید دما دور باشند. نگهداری صحیح دارو از تجزیه آن و کاهش اثربخشی آن جلوگیری می کند.
اگر متوجه شده اید که اثر داروهای ضد افسردگی شما توقف یافته است، وضعیت نگهداری داروی خود را بررسی کنید. همچنین به زمانی که آخرین نسخه خود را دریافت کردید فکر کنید.
به عنوان مثال، شما داروهای خود را برداشتید و به طور تصادفی آن را برای چند روز در ماشین خود در گرمای اواسط تابستان گذاشتید. یا در یک بسته پستی در ایوان شما در یک کولاک باشد. با هر یک از این دو ، دمای شدید می تواند بر قرص های شما تأثیر بگذارد.
چه باید کرد
بروشور همراه داروها را بررسی کنید یا از داروساز خود در مورد نحوه نگهداری آنها بپرسید. معمولاً بهترین انتخاب این است که قرصها را در ظرفی که وارد کردهاند نگه دارید و در مکانی خنک و تاریک مانند کابینت نگهداری کنید. نه در حمامتان که وقتی دوش میگیرید یا روی قفسه آشپزخانه نزدیک اجاق شما که داغ خواهد شد باشد.
مصرف مواد
افراد مبتلا به بیماری های روانی مانند افسردگی ممکن است از موادی مانند نیکوتین و الکل نیز استفاده کنند . دود تنباکو و الکل می تواند بر نحوه تجزیه و متابولیسم بدن شما داروی ضد افسردگی تاثیر بگذارد. در واقع، نحوه تعامل الکل با داروهای ضد افسردگی خاص می تواند تهدید کننده زندگی باشد. به عنوان مثال، مصرف الکل همزمان با یک مهارکننده مونوآمین اکسیداز (MAOI)، می تواند باعث افزایش بیش از حد فشار خون شود. حتی ممکن است منجر به سکته شود.
اگر الکل و داروهای ضد افسردگی با هم ترکیب شوند، کبد شما ممکن است نتواند سموم را آنطور که باید پردازش کند. اگر سموم در بدن انباشته شوند، اثرات آن حتی می تواند کشنده باشد.
چه باید کرد
اگر از الکل، نیکوتین یا هر ماده غیرقانونی استفاده می کنید، با پزشک خود صادق باشید. آنها به این اطلاعات نیاز دارند تا هنگام تجویز داروها و توصیههای درمانی که میتوانند به شما کمک کنند، شما را ایمن نگه دارند.
وجود بیماری دیگر
افسردگی در افرادی که با بیماریهای مزمن زندگی میکنند شایع است و در برخی موارد حتی میتواند نشانهای از آنها باشد (مثلاً بیماری تیروئید).
شرایط بهداشتی زمینه ای نیز می تواند درمان افسردگی را سخت تر کند. زمانی که در حال تلاش برای مقابله با واقعیت فیزیکی و عاطفی تشخیص بیماری مزمن هستید، ممکن است یک داروی ضد افسردگی که در هنگام مقابله با یک بیماری مزمن برای شما خوب عمل کرد، مناسب نباشد.
افسردگی در افراد مبتلا به دیابت، آلزایمر، زوال عقل، بیماری پارکینسون، سرطان، هپاتیت C و ام اس رایج است.
چه باید کرد؟
با پزشک خود در مورد برنامه ضد افسردگی فعلی خود صحبت کنید. ببینید که آیا اکنون که در حال مبارزه با یک بیماری مزمن دیگر هستید ممکن است نیاز به تنظیم یا تغییر آن داشته باشید.
بارداری
در دوران بارداری در بدن شما اتفاقات زیادی می افتد. از فراز و نشیب های عاطفی و نوسانات هورمونی تا تغییرات فیزیکی واقعی در بدن شما. اگر در دوران بارداری متوجه توقف اثر داروهای ضد افسردگی شدید، این عوامل میتوانند نقش داشته باشند و ممکن است لازم باشد دوز خود را تنظیم کنید.
چه باید کرد؟
اگر باردار هستید یا در تلاش برای باردار شدن هستید، با پزشک خود در مورد برنامه درمان افسردگی خود صحبت کنید. مصرف برخی از داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری ایمن تر از سایرین است.
مصرف داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری
استرس
فشار کاری؟ چالش های خانوادگی؟ تغییرات بزرگ در زندگی روزمره شما مانند یک نقل مکان یا یک شغل جدید؟ زمانی نیست که بخواهید احساس کنید داروی ضدافسردگی شما وظیفه کمک به مغز شما را در حفظ یکنواختی ندارد.
هر استرس جدید یا افزایش یافته می تواند به اندازه کافی شیمی مغز شما را تغییر دهد تا با اثرات ضد افسردگی شما مقابله کند. ممکن است در این مواقع علائم پیشرفت افسردگی داشته باشید و نیاز به حمایت بیشتری داشته باشید.
چه باید کرد
اگر دوران واقعاً پر استرسی را سپری میکنید، کمک گرفتن از جانب عزیزان و یک متخصص میتواند به شما کمک کند تا با آن مقابله کنید. پزشک شما همچنین می تواند روال ضد افسردگی شما را با شما مرور کند و ببیند آیا نیاز به تنظیم دارید یا خیر.
پیری
تغییرات در متابولیسم و ترکیب بدن شما با افزایش سن بر میزان جذب، متابولیسم، توزیع و حذف داروها از بدن تأثیر میگذارد که همه اینها میتوانند اثربخشی دارو را تغییر دهند.
به عنوان مثال، سیستم گوارش شما با افزایش سن کندتر می شود که می تواند عملکرد یک دارو را به تاخیر بیندازد. همچنین با افزایش سن، کبد شما برای تجزیه داروها مشکل تری دارد.
گاهی اوقات، تغییرات مرتبط با سن در داروهای ضدافسردگی در واقع بیشتر به تغییرات مرتبط با سن شما مرتبط است. ابتلا به بیماری مزمن که باید برای آن دارو مصرف کنید، به نوبه خود بر عملکرد داروی ضد افسردگی شما تأثیر می گذارد.
چه باید کرد
با پزشک خود در مورد مزایا و معایب مصرف داروهای ضد افسردگی در سن خود و با افزایش سن صحبت کنید. ممکن است بخواهید درمان های دیگری مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) را همراه با داروهای خود امتحان کنید تا به تعادل تغییراتی که تجربه می کنید کمک کند.
شما در واقع اختلال دوقطبی دارید
گاهی اوقات، یک داروی ضد افسردگی که کمتر مؤثر به نظر می رسد، در واقع به تغییرات خلقی چرخه ای مربوط می شود که افراد مبتلا به اختلال دوقطبی تجربه می کنند. برای افرادی که با اختلال دوقطبی زندگی می کنند، یک داروی ضد افسردگی در واقع می تواند باعث شیدایی شود و علائم آنها را بدتر کند.
چه باید کرد
اگر دچار شیدایی یا هیپومانیا شدید ، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است درحقیقت اختلال دوقطبی دارید و به اشتباه میگویند که به اختلال افسردگی اساسی مبتلا هستید.
اگر اختلال دوقطبی دارید، ممکن است پزشک بخواهد علاوه بر داروی ضد افسردگی، یک تثبیت کننده خلق یا داروهای ضد روان پریشی برای کمک به مدیریت علائم شما تجویز کند.
تحمل
هنگامی که دارو دیگر مانند زمانی که برای اولین بار مصرف آن را شروع کردید برای شما کار نمی کند، پزشکان از کلمه “تحمل” برای توصیف آنچه در حال رخ دادن است استفاده می کنند (اصطلاح پزشکی آن تاکی فیلاکسی است.).
فقط پروزاک (فلوکستین) اینطور نیست. “تحمل” می تواند با هر مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) اتفاق بیفتد. مطالعات نشان می دهد که حدود 25 درصد از افرادی که SSRI مصرف می کنند در طول زمان متوجه کاهش اثربخشی می شوند.
هیچ کس به طور قطع نمی داند که چرا این داروها هر چه بیشتر آنها را مصرف کنید اثربخشی خود را از دست می دهند، اما یک نظریه این است که گیرنده های مغز نسبت به دارو حساسیت کمتری دارند.
سایر داروهای SSRI رایج که برای افسردگی تجویز میشوند و میتوانند ایجاد تحمل کنند، عبارتند از:
- سیتالوپرام
- اسیتالوپرام
- پاروکستین
- سرترالین
چه باید کرد
اگر تحملی نسبت به SSRI ایجاد کردهاید که برای مدت طولانی استفاده کردهاید، ممکن است پزشک شما تغییر نسخه (مانند افزایش دوز)، اضافه کردن یک داروی دیگر (مانند بوسپیرون)، تغییر شما را به کلاس دیگری پیشنهاد کند . داروهای ضد افسردگی ، شروع روان درمانی یا مشاوره به عنوان بخشی از برنامه درمانی شما و/یا ایجاد تغییرات در سبک زندگی شود.
اثرات تاخیری
غیر معمول نیست که یک داروی ضد افسردگی قبل از اینکه به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید، حال شما را بدتر می کند.
اگر به تازگی مصرف یک داروی ضد افسردگی را شروع کرده اید، ممکن است اثرات آن چند هفته طول بکشد تا شروع شود. ممکن است در ابتدا احساس بدتری داشته باشید زیرا در حال تطبیق با عوارض جانبی مانند اضطراب، خستگی، حالت تهوع یا افزایش وزن هستید .
چه باید کرد؟
برخی از این عوارض به خودی خود از بین می روند، اما همچنان می خواهید در صورت داشتن آنها به پزشک خود اطلاع دهید. بسته به شدت عوارض جانبی، ممکن است بخواهند دوز و/یا نوع دارو را تغییر دهند، یا ممکن است در طول چند هفته شما را زیر نظر داشته باشند تا ببینند آیا احساس بهتری دارید یا خیر.
وقتی داروی ضد افسردگی شما از کار می افتد چه احساسی دارد؟
چگونه متوجه توقف اثر داروهای ضد افسردگی میشوید؟ برخی از علائم وجود دارد که می تواند به شما نشان دهد که داروی ضد افسردگی شما دیگر کمکی نمی کند، اما احساس شما بستگی به شرایطی دارد که دارو برای درمان آن در نظر گرفته شده است.
اگر دچار عود افسردگی هستید، احتمالاً داروهای شما دیگر مؤثر نیستند. عود افسردگی زمانی است که شما با یک داروی ضدافسردگی به خوبی مدیریت کرده اید و فقط علائمی مانند احساس غمگینی، تحریک پذیری، اضطراب یا افکار آسیب رساندن به خود را دوباره شروع کرده اید.
اگر داروی ضد افسردگی شما برای اضطراب موثر نیست، ممکن است متوجه شوید که علائم شما به قبل از شروع دارو برگشته است – یا حتی ممکن است احساس بدتری نسبت به قبل داشته باشید.
درمان افسردگی
بسیاری از ارائه دهندگان SSRI را موثرترین داروهای ضد افسردگی می دانند، اما این بدان معنا نیست که آنها برای همه یا برای همیشه اثر می کنند. اگر SSRI دیگر به شما کمک نمی کند، ممکن است پزشکتان بخواهد نوع دیگری از داروهای ضد افسردگی را امتحان کنید، یا ممکن است بخواهد نوع دیگری از داروهای ضد افسردگی را به داروی فعلی خود اضافه کنید تا ببیند آیا کمک می کند یا خیر.
مهمترین چیزی که باید به خاطر بسپارید؟ اگر داروی ضد افسردگی شما دیگر خوب کار نمی کند، به این معنی نیست که تقصیر شماست. حتی اشتباهی مانند نگهداری نسخه خود در مکانی نه چندان عالی در واقع بسیار رایج است و می توان آن را به راحتی برطرف کرد. اما عواملی مانند شرایط پزشکی و افزایش سن نیز خارج از کنترل شما هستند که به این معنی است که داروهای ضد افسردگی که مصرف می کنید دیگر برای شما مناسب نیستند.
صحبت کردن با پزشک خود در مورد آنچه که می گذرانید و چگونه احساس می کنید اولین گام برای ارائه طرحی است که به شما کمک می کند علائم افسردگی خود را به موثرترین روش ممکن مدیریت کنید.