وقتی می‌خواهید به خواب بروید، احساس توهم به چیزی می‌تواند بسیار ترسناک باشد . این احساسات خواب مانند ممکن است در سناریوهای خاصی بیشتر رخ دهند. تعریف توهم هیپناگوژیک چیست؟ با این مرور کلی درباره علائم، علل، تشخیص و درمان این احساسات و ارتباط آنها با خواب بیشتر بدانید.
علائم
توهم هیپناگوژیک (توهم حین خواب رفتن) یک احساس واضح و رویا مانند است که فرد می شنود، می بیند، احساس می کند یا حتی بو می کند و در نزدیکی شروع خواب رخ می دهد. به عنوان مثال، هنگامی که فرد به خواب می رود، توهم هیپناگوژیک شدیدی را تجربه می کند و تصور می کند که افراد دیگری در اتاق او هستند. این اپیزودها معمولاً کوتاه هستند و ممکن است زمانی رخ دهند که فردی از خواب به حالت بیداری در حال گذار است (نوعی به نام هیپنوپومپیک).
به گفته انجمن خواب آمریکا، “توهمات در هنگام بیداری رخ می دهند و به عنوان تقریبی حسی از یک محرک خارجی طبقه بندی می شوند، در حالی که توهمات در غیاب هر گونه محرک خارجی رخ می دهند.”
ASA خاطرنشان می کند که این توهمات رایج هستند و حداقل 10 درصد از جمعیت چنین احساساتی را تجربه می کنند. نوجوانان ، جوانان، دختران و زنان بیشتر احتمال دارد که این توهمات را داشته باشند.
علل توهم هیپناگوژیک (توهم حین خواب رفتن)
ممکن است این اپیزودها به صورت پراکنده رخ دهند و این ممکن است قابل توجه نباشد. گاهی اوقات، توهم هیپناگوژیک می تواند نشان دهنده یک مشکل باشد. اگر به طور مکرر رخ دهند، ممکن است ناراحت کننده باشند و خواب آشفته ممکن است منجر به بی خوابی شود. تعدادی از علل بالقوه وجود دارد که باید رد شوند، از جمله:
- داروها
- الکل نزدیک به خواب
- مصرف غیر قانونی مواد مخدر
- اضطراب درمان نشده
سایر علل تکه تکه شدن خواب، از جمله محرومیت از خواب، الگوهای خواب نامنظم، یا سایر اختلالات خواب نیز ممکن است مد نظر قرار گیرند. به طور خاص، توهم هیپناگوژیک یکی از چهار علامت اصلی اختلال خواب نارکولپسی است.
اغلب اوقات توهم هیپناگوژیک (توهم حین خواب رفتن) و فلج خواب دست به دست هم می دهند. در هنگام فلج خواب ، شخص با وجود هوشیاری، بی حرکت است و قادر به حرکت نیست. این حالت زمانی رخ می دهد که افراد در حال گذار بین خواب و بیداری هستند و می تواند باعث ترس فرد شود.
ممکن است برای فرد دشوار باشد که بفهمد فلج زودگذر است. در طول دوره فلج خواب، فرد ممکن است برای تنفس یا احساس سفتی عضلانی دچار مشکل شود. فلج خواب اغلب زمانی اتفاق می‌افتد که فرد از خواب بیدار می‌شود (هیپنوپومپی) نه زمانی که فرد در حال خوابیدن است (هیپناگوژی).
تشخیص توهم هیپناگوژیک
اگر فکر می‌کنید از توهمات هیپناگوژیک رنج می‌برید، یا نزدیکانتان فکر می‌کنند که چنین هستید، با پزشک خود در مورد علل احتمالی این اپیزودها صحبت کنید. ممکن است لازم باشد به یک متخصص خواب داده شوید یا برای ارزیابی بیشتر تحت نظر باشید. آزمایش ممکن است به پلی سومنوگرام تشخیصی و آزمایش تأخیر خواب چندگانه (MSLT) با اقامت در مرکز خواب نیاز داشته باشد.
اگر به نظر نمی رسد که این توهمات باعث اختلالات اساسی در زندگی یا خواب شما شود، ممکن است نیازی به انجام هیچ اقدام دیگری نباشد. با این حال، ممکن است عاقلانه باشد که شما و عزیزانتان با این توهمات آشنا شوید تا در صورت وقوع، همه شما احساس کنترل بیشتری بر روی آنها داشته باشید.
نارکولپسی
نارکولپسی یک اختلال عصبی است که زمانی رخ می دهد که مغز قادر به تنظیم موثر چرخه خواب و بیداری نباشد. ممکن است با توهمات هیپناگوژیک (توهم حین خواب رفتن) مکرر همراه باشد. نارکولپسی می تواند باعث شود که فرد در طول روز احساس خواب آلودگی بیش از حد کند. ممکن است در ساعات معمولی بیداری باعث میل غیر قابل مقاومت به خواب رفتن شود. بر این اساس، نارکولپسی معمولاً با “خواب آلودگی بیش از حد غیرقابل کنترل در طول روز” همراه است.
ممکن است با علائم دیگری از جمله کاتاپلکسی همراه باشد. کاتاپلکسی ضعف یا کاهش ناگهانی تون عضلانیست که بدنبال یک احساس هیجانی میباشد. به عنوان مثال، خندیدن، احساس ترس یا گفتن یک جوک ممکن است باعث ضعف ناگهانی و گذرا شود. این ضعف ممکن است به صورت خمیدگی زانوها، افتادگی سر به جلو، ضعف در دست ها یا حتی تکلم ظاهر شود. برخی از افراد ممکن است فقط یک یا دو حمله در طول زندگی داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است حملات زیادی را در روز تجربه کنند. نارکولپسی یک بیماری دائمی است و ممکن است برای سالها نیاز به درمان با داروهای تجویزی داشته باشد.
درمان توهم هیپناگوژیک
توهمات هیپناگوژیک نادر نیازی به درمان ندارند و ممکن است اطمینان ساده کافی باشد. اگر بتوان علتی را شناسایی کرد، از بین بردن آن ممکن است موثرترین راه حل باشد. درمان توهمات هیپناگوژیک ممکن است به تغییرات رفتاری و استفاده از داروهایی که خواب را تثبیت می کنند بستگی داشته باشد. مهم است که یک برنامه خواب و بیداری منظم با زمان بیداری و زمان خواب ثابت داشته باشید. باید زمان کافی را در رختخواب سپری کنید تا نیازهای خواب شما برآورده شود. باید از کم خوابی پرهیز کرد. در مورد نارکولپسی، داروهایی که ثبات خواب را افزایش می دهند مانند سدیم اکسیبات ( Xyrem ) ممکن است تجویز شود.
سخن پایانی
توهم هیپناگوژیک ممکن است گاهی بدون عواقب رخ دهد. اگر عود کننده و آزاردهنده و همراه با علائم دیگر حاکی از نارکولپسی باشد، ارزیابی بیشتر توسط یک پزشک متخصص خواب توصیه می شود. درمان ممکن است تسکین موثری داشته باشد و انتقال به خواب را آسان‌تر کند.