ریتالین، آدرال، فوکالین ، آتوموکستین، بوپروپیون: آیا دارو های اختلال کم توجهی/ بیشفعالی برای شما یا فرزندتان مناسب هستند؟ در اینجا چیزی است که باید بدانید، از جمله عوارض جانبی رایج و نحوه برخورد مسئولانه با آنها.
دارو ی اختلال کم توجهی/ بیشفعالی چیست؟
دارو برای اختلال کم توجهی/ بیشفعالی می تواند به کاهش علائم بیش فعالی، بی توجهی و تکانشگری در کودکان و بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی کمبود توجه، که قبلا به عنوان ADD شناخته می شد، کمک کند. با این حال، دارو های ADHD اختلال کم توجهی/ بیشفعالی را درمان نمی کنند. اگر مصرف دارو را قطع کنید، علائم شما برمی گردد. آنها همچنین می توانند با عوارض جانبی و خطراتی همراه باشند – و آنها تنها گزینه درمانی برای مدیریت علائم شما نیستند.
چه والدین یا بیمار باشید، مهم است که حقایق مربوط به دارو های اختلال کم توجهی/ بیشفعالی را درک کنید تا بتوانید تصمیمی آگاهانه در مورد اینکه چه چیزی برای شما یا فرزندتان بهترین است، بگیرید.
درک دارو برای اختلال کم توجهی/ بیشفعالی
اولین چیزی که باید درک کرد این است که دارو های اختلال کم توجهی/ بیشفعالی دقیقا چه کاری می توانند انجام دهند و چه کاری نمی توانند انجام دهند.
داروهای ADHD ممکن است به بهبود توانایی شما برای تمرکز، کنترل تکانه‌ها، برنامه‌ریزی از قبل و انجام وظایف کمک کند. با این حال، این یک قرص جادویی نیست که تمام مشکلات شما یا فرزندتان را برطرف کند.
با این حال، حتی زمانی که دارو موثر است، برخی از علائم ممکن است باقی بمانند. به عنوان مثال، یک کودک مبتلا به ADHD ممکن است همچنان با فراموشی، مشکلات عاطفی، و ناهنجاری های اجتماعی دست و پنجه نرم کند، یا یک بزرگسال با بی نظمی، حواس پرتی و مشکلات روابط. به همین دلیل مهم است که برای کمک به مدیریت علائم خود، از جمله ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و خواب کافی، تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنید.
همچنین مهم است که به یاد داشته باشید که هر فرد به طور متفاوتی به داروهای ADHD پاسخ می دهد. چیزی که برای یک فرد موثر است ممکن است برای شما یا فرزندتان کارساز نباشد و اثربخشی نیز می تواند متفاوت باشد. برخی از افراد بهبود چشمگیری را تجربه می کنند در حالی که برخی دیگر فقط دستاوردهای متوسط یا حداقلی را تجربه می کنند.
بسیاری از داروهای ADHD مختلف در دسترس هستند، یافتن داروی مناسب اغلب دشوار به نظر می رسد. ممکن است برای یافتن دارو و دوز خاصی که برای شما یا فرزندتان بهترین کارایی را دارد، به صبر و آزمایش و خطا با پزشکتان نیاز داشته باشید.
از آنجایی که اثرات دارو اختلال کم توجهی/ بیشفعالی می‌تواند بسیار متفاوت باشد، استفاده از آن باید همیشه برای فرد شخصی‌سازی شود و توسط پزشک تحت نظارت دقیق قرار گیرد. زمانی که دارو برای ADHD به دقت کنترل نشود، ممکن است کمتر موثر و پرخطرتر باشد.
دارو های محرک برای اختلال کم توجهی/ بیشفعالی
محرک ها رایج ترین نوع دارویی هستند که برای اختلال کمبود توجه تجویز می شوند. آنها طولانی ترین سابقه را برای درمان ADHD و بیشترین تحقیقات را برای حمایت از اثربخشی آنها دارند. گروه محرک داروها شامل داروهای پرمصرف مانند:
- ریتالین، کنسرتا ( متیل فنیدات )
- آدرال ( دکستروآمفتامین و آمفتامین )
- فوکالین ( دکس متیل فنیدات )
- دگزدرین، ProCentra، Zenzedi ( دکستروآمفتامین )
- ویوانس ( لیزدگزامفتامین )
- Evekeo، Adzenys، Dyanavel ( آمفتامین )
نحوه عملکرد داروهای محرک
اعتقاد بر این است که محرک ها با افزایش سطح دوپامین در مغز کار می کنند. دوپامین یک انتقال دهنده عصبی است که با انگیزه، لذت، توجه و حرکت مرتبط است. برای بسیاری از افراد مبتلا به اختلال کم توجهی/ بیشفعالی، دارو های محرک تمرکز و تمرکز را افزایش می دهند و در عین حال رفتارهای بیش فعال و تکانشی را کاهش می دهند.
محرک های کوتاه اثر در مقابل محرک های طولانی اثر
محرک های ADHD در دوزهای کوتاه اثر و طولانی مدت وجود دارند. داروهای محرک کوتاه اثر پس از چند ساعت به اوج خود می رسند و باید 2 تا 3 بار در روز مصرف شوند. محرک های طولانی اثر یا طولانی رهش 8 تا 12 ساعت دوام دارند و معمولاً فقط یک بار در روز مصرف می شوند.
نسخه‌های طولانی اثر دارو های اختلال کم توجهی/ بیشفعالی اغلب مورد ترجیح هستند، زیرا افراد مبتلا به ADHD اغلب در یادآوری مصرف قرص‌های خود مشکل دارند. مصرف فقط یک دوز در روز بسیار راحت تر و راحت تر است.
عوارض جانبی داروهای محرک
عوارض جانبی رایج محرک ها عبارتند از:
- احساس بی قراری و بی قراری
- مشکل در خوابیدن
- کاهش اشتها
- سردرد
- ناراحتی معده
- تحریک پذیری، نوسانات خلقی
- افسردگی
- سرگیجه
- ضربان قلب تند
- تیک ها
داروهای محرک نیز ممکن است باعث تغییرات شخصیتی شوند. برخی افراد گوشه گیر، بی حال، سفت و سخت یا کمتر خودانگیخته و پرحرف می شوند. برخی دیگر دچار علائم وسواس فکری می شوند .
از آنجایی که محرک ها فشار خون و ضربان قلب را افزایش می دهند، بسیاری از کارشناسان در مورد خطرات مصرف این داروهای ADHD برای مدت طولانی نگران هستند.
نگرانی های ایمنی داروهای محرک
فراتر از عوارض جانبی بالقوه، تعدادی نگرانی ایمنی مرتبط با استفاده از داروهای محرک برای ADHD وجود دارد.
تاثیر بر رشد مغز. تاثیر طولانی مدت داروی ADHD بر مغز جوان و در حال رشد هنوز مشخص نیست. برخی از محققان نگران این هستند که استفاده از داروهای محرک در کودکان و نوجوانان ممکن است در رشد طبیعی مغز اختلال ایجاد کند.
مشکلات مربوط به قلب. میگویند که داروهای محرک ADHD باعث مرگ ناگهانی در کودکان و بزرگسالان مبتلا به بیماری قلبی می شوند. انجمن قلب آمریکا توصیه می کند که همه افراد، از جمله کودکان، قبل از شروع یک محرک، ارزیابی قلبی داشته باشند. اگر فرد سابقه مشکلات قلبی داشته باشد، نوار قلب توصیه می شود.
مشکلات روانی. محرک های اختلال کم توجهی/ بیشفعالی می توانند علائم خصومت، پرخاشگری، اضطراب، افسردگی و پارانویا را تحریک یا تشدید کنند. افرادی که دارای سابقه شخصی یا خانوادگی خودکشی، افسردگی یا اختلال دوقطبی هستند در معرض خطر بالایی قرار دارند و باید هنگام مصرف داروهای محرک تحت نظر باشند.
احتمال سوء استفاده. سوء استفاده از محرک ها یک مشکل رو به رشد است، به ویژه در میان نوجوانان و بزرگسالان جوان. دانش آموزان کالج این دارو را برای تقویت در هنگام امتحانات یا بیداری تمام شب مصرف می کنند. برخی دیگر از داروهای محرک به دلیل خواص کاهش وزنشان سوء استفاده می کنند. اگر کودک شما داروهای محرک مصرف می کند، مطمئن شوید که قرص ها را به اشتراک نمی گذارد یا آنها را نمی فروشد.
محرک های ADHD برای افرادی که دارای موارد زیر هستند توصیه نمی شود:
- هر نوع نقص یا بیماری قلبی
- فشار خون بالا
- پرکاری تیروئید
- گلوکوم
- سطوح بالای اضطراب
- سابقه سوء مصرف مواد مخدر
علائم هشدار دهنده داروی محرک
اگر شما یا فرزندتان هنگام مصرف داروهای محرک برای ADHD هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید :
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- غش کردن
- دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند
- سوء ظن یا پارانویا
دارو های غیر محرک برای اختلال کم توجهی/ بیشفعالی
علاوه بر داروهای محرک سنتی، چندین داروی غیرمحرک دیگر نیز برای درمان ADHD استفاده می‌شود، مانند آتوموکستین
داروهای دیگر نیز گاهی اوقات در درمان اختلال کمبود توجه (که معمولاً توسط پزشکان برای هدفی تجویز می شود که توسط FDA تأیید نشده است) استفاده می شود. اینها شامل داروهای ضد افسردگی غیر معمول مانند بوپروپیون و ضد افسردگی های سه حلقه ای است.
در بسیاری از موارد، داروهای غیر محرک زمانی در نظر گرفته می‌شوند که محرک‌ها اثری نداشته باشند یا عوارض جانبی غیرقابل تحملی ایجاد کرده باشند. داروهای ADHD غیر محرک خطر سوء استفاده یا اعتیاد کمتری دارند. و در حالی که کمتر احتمال دارد مانند محرک ها باعث تحریک یا بی خوابی شوند، همه داروها با برخی از خطرات عوارض جانبی همراه هستند.
آتوموکستین برای اختلال کم توجهی/ بیشفعالی
Strattera ( اتوموکستین ) و Qelbree ( ویلوکسازین ) در دسته ای از داروهای ضد افسردگی به نام مهارکننده های انتخابی بازجذب نوراپی نفرین ( SNRIs ) قرار دارند و داروهای غیر محرکی هستند که توسط FDA برای درمان ADHD تایید شده اند. برخلاف محرک‌ها که بر دوپامین تأثیر می‌گذارند، Strattera و Qelbree سطح نوراپی نفرین را افزایش می‌دهند، یک ماده شیمیایی مغز که می‌تواند به بهبود توجه و کنترل تکانه کمک کند.
در حالی که Qelbree برای کودکان 6 تا 17 ساله تایید شده است، گاهی اوقات برای بزرگسالان نیز تجویز می شود. آتوموکستین و Qelbree نسبت به داروهای محرک اثر طولانی تری دارند. اثرات آنها بیش از 24 ساعت باقی می ماند و آنها را به گزینه خوبی برای کسانی تبدیل می کند که در شروع صبح مشکل دارند. همچنین خواص ضد افسردگی آن را برای افرادی که دارای اضطراب یا افسردگی هستند انتخاب خوبی می کند. مزیت دیگر این است که تیک یا سندرم تورت را تشدید نمی کند
از سوی دیگر، به نظر نمی رسد آتوموکستین به اندازه داروهای محرک برای درمان علائم بیش فعالی موثر باشد.
عوارض جانبی SNRI
در بزرگسالان و کودکان، عوارض جانبی رایج آتوموکستین و Qelbree عبارتند از:
- خواب آلودگی
- سردرد
- سرگیجه
- درد شکم یا ناراحتی معده
- حالت تهوع یا استفراغ
- نوسانات خلقی
آتوموکستین و Qelbree نیز می توانند باعث بی خوابی و سرکوب اشتها شوند، اما این عوارض در محرک ها بیشتر است.
بزرگسالانی که از آتوموکستین استفاده می کنند ممکن است دچار مشکل در ادرار کردن، خشکی دهان و عوارض جانبی جنسی مانند اختلال نعوظ شوند. در برخی موارد، می تواند باعث فشار خون بالا، افزایش ضربان قلب و مشکلات کبدی شود.
خطر خودکشی آتوموکستین و Qelbee در کودکان
مانند سایر SNRI ها، آتوموکستین و Qelbree ممکن است افکار و اعمال خودکشی را در برخی افراد، به ویژه کودکان و بزرگسالان جوان که علاوه بر ADHD، دارای اختلال دوقطبی یا افسردگی هستند، افزایش دهند.
اگر کودک شما تحریک، تحریک پذیری، افکار یا رفتارهای خودکشی و تغییرات غیرعادی در رفتار خود را نشان داد، فوراً با پزشک تماس بگیرید .
داروهای فشار خون بالا برای اختلال کم توجهی/ بیشفعالی
علاوه بر آتوموکستین و Qelbree، دو داروی فشار خون توسط FDA برای درمان ADHD تایید شده است:
- کاپوای ( کلونیدین )
- Intuniv ( guanfacine )
کلونیدین و گوآنفسین نسخه های طولانی مدت داروهایی هستند که مدت هاست برای ADHD (Catapres و Telex) بدون برچسب تجویز می شوند.
از آنجایی که این داروها برای درمان فشار خون بالا طراحی شده اند، می توانند یک اثر آرام بخش داشته باشند، که می تواند برای علائم ADHD مانند بیش فعالی، تکانشگری و پرخاشگری نیز موثر باشد. با این حال، ممکن است برای مقابله با مشکلات با توجه و تمرکز کمتر موثر باشند.
عوارض جانبی کلونیدین و گوآنفسین
تعدادی عوارض جانبی رایج عبارتند از:
- خواب آلودگی، خستگی
- سردرد
- سرگیجه
- دهان خشک
- از دست دادن اشتها
- حالت تهوع، درد معده، استفراغ
عوارض جانبی کمتر شایع اما جدی تر می تواند شامل تغییرات در ریتم قلب و کاهش خطرناک فشار خون باشد.
ولبوترین (بوپروپیون) برای اختلال کم توجهی/ بیشفعالی
بوپروپیون که با نام عمومی بوپروپیون نیز شناخته می شود ، پرمصرف ترین داروی ضد افسردگی است که برای درمان ADHD تجویز می شود. باز هم، می تواند به ویژه برای کسانی که از ADHD و افسردگی یا اضطراب رنج می برند مناسب باشد. همچنین اگر محرک‌ها بی‌اثر بوده، عوارض جانبی آنها خیلی شدید است، یا اختلال مصرف مواد دارید که به این معنی است که شما در معرض خطر بیشتری برای سوء استفاده از داروهای محرک هستید، ممکن است پزشک شما بوپروپیون را پیشنهاد دهد.
بوپروپیون دو انتقال دهنده عصبی در مغز را هدف قرار می دهد: نوراپی نفرین و دوپامین که می تواند به بهبود تمرکز کمک کند.
عوارض جانبی بوپروپیون
عوارض جانبی رایج بوپروپیون عبارتند از:
- سرگیجه
- سردرد
- کاهش وزن
- خشکی دهان، گلودرد
- حالت تهوع، درد معده، یبوست
- بیخوابی
- افزایش ضربان قلب
در حالی که بوپروپیون به ندرت باعث ایجاد عوارض جانبی جنسی در بزرگسالان می شود، برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی جدی تری مانند اضطراب، وزوز گوش، تغییر در بینایی یا حتی حوادث نامطلوب قلبی عروقی را تجربه کنند. همیشه در مورد هر گونه عوارض جانبی که تجربه می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
سایر دارو های ضد افسردگی برای اختلال کم توجهی/ بیشفعالی
اگر سایر داروهای محرک یا غیر محرک در درمان علائم ADHD ناموفق بوده اند، پزشک ممکن است یک داروی ضد افسردگی سه حلقه ای مانند توفرانیل ( ایمی پرامین ) را پیشنهاد کند.
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای کلاس قدیمی تری از داروهای افسردگی هستند و عوارض جانبی آنها گاهی اوقات می تواند شدید باشد. بنابراین، آنها معمولا تنها به عنوان آخرین راه حل تجویز می شوند.
تصمیم گیری در مورد مصرف یا عدم مصرف داروهای ADHD
تصمیم گیری در مورد مصرف یا عدم مصرف داروی ADD/ADHD، حتی زمانی که با تمام واقعیت ها مسلح باشید، همیشه آسان نیست. اگر مطمئن نیستید، در تصمیم گیری عجله نکنید. برای سنجش گزینه ها وقت بگذارید. و اگر دارو برای فرزندتان است، حتما از نظرات او در فرآیند تصمیم گیری استفاده کنید.
مهمتر از همه، به غریزه خود اعتماد کنید و آنچه را که برای شما مناسب است انجام دهید. اجازه ندهید کسی – چه پزشک شما، چه والدین دیگر یا مدیر مدرسه فرزندتان – فرزندتان را تحت فشار قرار دهد تا دارو مصرف کند. به یاد داشته باشید: دارو تنها گزینه درمانی نیست.
مخصوصاً برای کودکان خردسال، در نظر گرفتن دارو به عنوان آخرین راه حل به جای اولین دوره درمانی که باید امتحان شود، می تواند کمک کند.
سوالاتی که باید از متخصص ADHD پرسید
مشاوره با یک متخصص ADHD یا یک روانپزشک مجرب می تواند به شما در درک مزایا و معایب دارو کمک کند. در اینجا چند سوال برای پرسیدن وجود دارد:
- چه درمان های ADHD را توصیه می کنید؟
- آیا می توان علائم را بدون دارو مدیریت کرد؟
- چه داروهایی را پیشنهاد می کنید و چه عوارضی دارد؟
- دارو برای ADHD چقدر موثر است؟
- دارو تا چه مدت برای درمان ضروری خواهد بود؟
- چه عواملی بر تصمیم قطع دارو تاثیر می گذارد؟
برای والدین: سوالات مفید در مورد داروهای ADHD
جروم شولتز، دکتر جروم شولتز، متخصص ADHD، هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه آیا فرزند خود را تحت دارو قرار دهید یا نه، پیشنهاد می کند ابتدا سؤالات زیر را در نظر بگیرید:
- آیا روش های غیر دارویی به فرزندم کمک کرده است؟ تکنیک‌های خودآرام‌سازی، تنفس عمیق و یوگا اغلب می‌توانند به کودکان مبتلا به ADHD کمک کنند.
- آیا مدرسه سعی کرده است به فرزند من یاد بدهد که بیشتر حواسش جمع باشد و فعالیت کمتری داشته باشد؟
- تصمیم برای دارو دادن به فرزندم بر چه اساسی است؟ آیا نتیجه مشاهدات رفتاری در طول زمان و در محیط های مختلف مانند مدرسه و خانه است؟
- چه زمانی فرزند من در بهترین حالت خود قرار دارد؟ ماهیگیری با دایی یا بازی های ویدیویی؟ به پزشک کمک کنید تا بفهمد مشکل چقدر فراگیر یا انتخابی است.
- آیا فرزند من شرایط دیگری دارد که می تواند با بیش فعالی اشتباه گرفته شود؟ کودکانی که در معرض مواد شیمیایی سمی هستند یا دارای ناتوانی های یادگیری تشخیص داده نشده و اختلال اضطراب سطح پایین هستند ممکن است رفتارهای مشابهی از خود نشان دهند.
چرا داروی ADHD به تنهایی کافی نیست؟
درمان اختلال کمبود توجه فقط با مراجعه به پزشک یا مصرف دارو نیست. راه های زیادی برای کمک به خود یا فرزندتان برای مقابله با چالش های ADHD و داشتن یک زندگی آرام تر و سازنده تر وجود دارد.
با راهنمایی ها و ابزارهای مناسب، ممکن است بتوانید بسیاری از علائم ADHD خود را به تنهایی مدیریت کنید. حتی اگر تصمیم به مصرف دارو دارید، عادات سبک زندگی سالم و سایر راهبردهای خودیاری ممکن است به شما امکان دهد دوز کمتری مصرف کنید.
به طور منظم تمرین کن. ورزش یکی از موثرترین راه ها برای کاهش علائم ADHD است. فعالیت بدنی سطح دوپامین، نوراپی نفرین و سروتونین مغز را افزایش می دهد که همه اینها بر تمرکز و توجه تأثیر می گذارد. پیاده روی، اسکیت بورد، پیاده روی، رقصیدن یا انجام یک ورزش مورد علاقه را امتحان کنید. فرزندتان را تشویق کنید که بازی های ویدیویی را کنار بگذارد و بیرون بازی کند.
رژیم غذایی سالم داشته باشید. در حالی که رژیم غذایی باعث ADHD نمی شود، اما بر خلق، سطح انرژی و علائم تأثیر دارد. زمان های منظم میان وعده و وعده های غذایی را تنظیم کنید. اسیدهای چرب امگا 3 بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنید و مطمئن شوید که روی، آهن و منیزیم کافی دریافت می کنید.
باندازه کافی بخواب. خواب با کیفیت منظم می تواند منجر به بهبود گسترده علائم ADHD شود. تغییرات ساده در عادات روز کمک زیادی به استراحت خوب در شب می کند. زمان خواب مشخصی داشته باشید و به آن پایبند باشید. از کافئین در اواخر روز اجتناب کنید.
نگرش مثبت را حفظ کنید. نگرش مثبت و عقل سلیم بهترین دارایی شما برای درمان ADHD است. وقتی در چارچوب ذهنی خوبی باشید، به احتمال زیاد قادر خواهید بود با نیازهای خود یا فرزندتان ارتباط برقرار کنید.
درمان را امتحان کنید متخصصان ADHD می توانند به شما یا فرزندتان کمک کنند تا مهارت های جدیدی را برای کنار آمدن با علائم و تغییر عاداتی که باعث ایجاد مشکلات می شوند بیاموزید. برخی از درمان‌ها بر مدیریت استرس و خشم یا کنترل رفتارهای تکانشی تمرکز می‌کنند، در حالی که برخی دیگر به شما یاد می‌دهند که چگونه زمان را مدیریت کنید، مهارت‌های سازمانی را بهبود بخشید و در رسیدن به اهداف پافشاری کنید.
راهنمای مصرف داروهای ADHD
اگر تصمیم به مصرف دارو برای ADHD دارید، مهم است که دارو را طبق دستور مصرف کنید. پیروی از دستورالعمل های پزشک و داروساز به شما کمک می کند تا اثربخشی دارو برای ADHD را به حداکثر برسانید و عوارض و خطرات جانبی را به حداقل برسانید. در اینجا چند دستورالعمل برای استفاده ایمن آورده شده است:
با داروهای تجویز شده آشنا شوید. درباره داروهای ADHD که خود یا فرزندتان مصرف می کنید، هر آنچه می توانید پیدا کنید، از جمله عوارض جانبی احتمالی، دفعات مصرف آن، هشدارهای ویژه و سایر موادی که باید از آنها اجتناب شود، مانند داروهای سرماخوردگی بدون نسخه.
صبور باش. یافتن دارو و دوز مناسب یک فرآیند آزمون و خطا است. این امر مستلزم چند آزمایش و همچنین ارتباط آزاد و صادقانه با پزشک است.
از کوچک شروع کنید. همیشه بهترین کار این است که با دوز کم شروع کنید و از آنجا شروع کنید. هدف یافتن کمترین دوز ممکن است که علائم شما یا فرزندتان را تسکین دهد.
اثرات دارو را کنترل کنید. به تأثیر دارو بر احساسات و رفتار خود یا فرزندتان دقت کنید. هرگونه عوارض جانبی را پیگیری کنید و بر میزان عملکرد دارو برای کاهش علائم نظارت کنید.
به آرامی باریک شوید. اگر شما یا فرزندتان می خواهید مصرف دارو را متوقف کنید، با پزشک تماس بگیرید تا در مورد کاهش تدریجی دوز دارو راهنمایی کند. قطع ناگهانی دارو می تواند منجر به علائم ترک ناخوشایند مانند تحریک پذیری، خستگی، افسردگی و سردرد شود.
با فرزندتان در مورد داروهای ADHD صحبت کنید
بسیاری از کودکان و نوجوانان مبتلا به ADHD داروهای خود را به درستی مصرف نمی کنند – یا بدون صحبت با والدین یا پزشک خود مصرف آن را متوقف می کنند – بنابراین اگر کودک شما از داروهای ADHD استفاده می کند، مطمئن شوید که او می داند که چگونه دارو را به درستی مصرف کند و دلیل آن چیست. پیروی از دستورالعمل های نسخه مهم است.
فرزندتان را تشویق کنید تا با هر گونه نگرانی مرتبط با دارو نزد شما بیاید تا بتوانید برای حل مشکل یا یافتن گزینه درمانی دیگری با یکدیگر همکاری کنید. همچنین مهم است که به یاد داشته باشید که داروهای ADHD هرگز نباید بر انرژی، کنجکاوی یا اشتیاق کودک اثر بی‌حسی داشته باشد. یک کودک هنوز باید مانند یک کودک رفتار کند.
نظارت بر اثرات داروهای ADHD بر روی فرزند شما
در اینجا لیستی از سوالاتی وجود دارد که باید هنگام شروع دارودرمانی، تغییر دوز یا شروع مصرف داروی دیگری از کودک بپرسید:
- آیا دارو تأثیر مثبتی بر خلق و/یا رفتار کودک شما دارد؟
- آیا فکر می کنید دوز یا دارو موثر است؟ آیا فرزند شما فکر می کند که دوز یا دارو موثر است؟
- آیا نیاز به افزایش یا کاهش دوز است؟ چه تغییری در یک رفتار خاص یا مجموعه ای از رفتارها باعث شد که به این نتیجه برسید که دارو نیاز به ارزیابی دارد؟
- آیا فرزند شما عوارض جانبی مانند سردرد، معده درد، خستگی یا بی خوابی (یا افکار خودکشی در صورت مصرف آتوموکستین یا SNRI دیگری) را تجربه می کند؟ احتمال دوام آن عوارض جانبی چقدر است؟ (از پزشک خود بپرسید). آیا عوارض جانبی پایدار (در صورت وجود) بیشتر از فواید دارو است؟
- آیا شما یا فرزندتان فکر می کنید که یک دارو یا سطح دوز از کار افتاده است؟
مقابله با عوارض جانبی
اکثر کودکان و بزرگسالانی که برای ADHD دارو مصرف می کنند حداقل عوارض جانبی کمی را تجربه خواهند کرد. گاهی اوقات، عوارض جانبی پس از چند هفته اول مصرف دارو از بین می رود. همچنین ممکن است بتوانید با چند راهکار ساده عوارض جانبی ناخوشایند را از بین ببرید یا کاهش دهید.
از دست دادن اشتها. برای مقابله با کاهش اشتها، در طول روز میان‌وعده‌های سالم بخورید و شام را به زمان دیگری که دارو از بین رفته است، سوق دهید.
بیخوابی. اگر خوابیدن مشکل ساز است، سعی کنید محرک را زودتر در روز مصرف کنید. اگر شما یا فرزندتان از یک محرک با رهش طولانی استفاده می‌کنید، می‌توانید به شکل کوتاه‌مدت نیز تغییر دهید. همچنین از مصرف نوشیدنی های کافئین دار به خصوص در بعد از ظهر یا عصر خودداری کنید.
ناراحتی معده یا سردرد. دارو را با معده خالی مصرف نکنید که می تواند باعث تهوع، درد معده و سردرد شود. سردرد همچنین می تواند با داروهایی که از بین می روند ایجاد شود، بنابراین تغییر به یک داروی طولانی اثر ممکن است کمک کند.
سرگیجه. ابتدا فشار خون خود یا فرزندتان را چک کنید. اگر طبیعی است، ممکن است بخواهید دوز خود را کاهش دهید یا به یک محرک طولانی اثر تغییر دهید. همچنین مطمئن شوید که مایعات کافی می نوشید.
تغییرات خلق. اگر دارو باعث تحریک پذیری، افسردگی، بی قراری یا سایر عوارض جانبی عاطفی می شود، سعی کنید دوز را کاهش دهید. دمدمی مزاجی همچنین ممکن است به دلیل اثر برگشتی ایجاد شود، در این صورت ممکن است به همپوشانی دوزها یا تغییر به یک داروی طولانی رهش کمک کند.
اگر عوارض جانبی دردسرساز علیرغم تلاش‌های شما برای مدیریت آنها همچنان ادامه داشت، با پزشک خود در مورد تنظیم دوز یا آزمایش داروی دیگری صحبت کنید.
بسیاری از افراد به فرمولاسیون طولانی اثر یا رهش طولانی مدت داروی ADHD که به تدریج در جریان خون ساخته می شود و سپس به آرامی از بین می رود، بهتر پاسخ می دهند. این امر فراز و نشیب های ناشی از نوسانات سطح دارو را به حداقل می رساند و باعث ایجاد اثر برگشتی کمتری می شود، جایی که با از بین رفتن دارو، علائم اغلب بدتر از قبل باز می گردند.