اسکیزوفرنی یک اختلال روانی مزمن است . این وضعیت درک فرد از واقعیت را منحرف می کند. طرز فکر و رفتار یک فرد را تحریف می کند. در مرحله فعال خود، فرد مبتلا به اسکیزوفرنی علائمی مانند توهم، هذیان و گفتار و تفکر نابسامان را تجربه خواهد کرد. با این حال، فرد مبتلا به این بیماری همیشه این علائم را تجربه نخواهد کرد. اسکیزوفرنی در سه مرحله رخ می دهد. که فاز پرودرومال، فاز فعال و مرحله بهبودی می‌باشد.
اسکیزوفرنی اغلب با علائم مثبتی مانند توهم و هذیان همراه است . با این حال، اسکیزوفرنی در مراحل و علائمی رخ می دهد که همیشه شامل توهم و هذیان نمی شود.
این مقاله توضیح می‌دهد که در مرحله پرودرومال اسکیزوفرنی چه انتظاراتی باید داشت، علائم این مرحله را شرح می‌دهد و نحوه تشخیص و درمان آن را توضیح می‌دهد.
مرحله پرودرومال اسکیزوفرنی چیست؟
اصطلاح ” prodrome “.”به مراحل اولیه و علائم هر بیماری اشاره دارد. در اینجا، فرد ممکن است متوجه تغییراتی در احساس، تفکر یا رفتار خود شود. با این حال، علائمی مانند افکار یا رفتار نابسامان، توهم یا هذیان را تجربه نخواهد کرد.
همه افراد مبتلا به اسکیزوفرنی این مرحله از بیماری را تجربه نمی کنند. در برخی موارد، علائم ممکن است آنقدر خفیف باشند که تا زمانی که بیماری به فاز فعال پیشرفت نکند، مورد توجه قرار نگیرد.
تعیین دقیق اینکه این مرحله چقدر طول می کشد دشوار است، به خصوص به این دلیل که علائم آن با شروع فاز به سختی قابل توجه است.
در طول مرحله پرودرومال، فرد مبتلا به اسکیزوفرنی به احتمال زیاد علائم خود را قبل از اطرافیان خود متوجه می شود.
معمولاً با این احساس شروع می شود که تغییر جزئی در احساسات، افکار و رفتارها وجود داشته است. اکثر مردم تصور می کنند اینها عوارض جانبی برخی از داروهایی است که ممکن است مصرف کنند، علائم بیماری دیگری که ممکن است داشته باشند، مانند افسردگی، اضطراب یا استرس.
مرحله پرودرومال معمولاً در نوجوانی یا جوانی شروع می شود.
علائم مرحله پرودرومال
علائم تجربه شده در مرحله پرودرومال به سختی قابل تشخیص هستند. علاوه بر این، علائم در این مرحله مشابه علائم در مرحله بهبودی است. مرحله بهبودی اسکیزوفرنی پس از مرحله فعال رخ می دهد. در طول مرحله بهبودی، فرد مبتلا به اسکیزوفرنی دیگر علائم مثبتی مانند توهم و هذیان را تجربه نخواهد کرد.
برخی از علائمی که ممکن است فرد در طول فاز پرودرومال اسکیزوفرنی تجربه کند عبارتند از:
- نوسانات خلقی
- اضطراب
- مشکل در خواب (ممکن است به مدت طولانی بخوابید یا به سختی بخوابید)
- مشکل در تمرکز
- علائم اولیه از دست دادن حافظه
- از دست دادن اشتها
- فقدان انگیزه
- خستگی
در گذشته، “راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی” 9 علامت خاص را فهرست کرده بود که مرحله پرودرومال اسکیزوفرنی را مشخص می‌کرد. اگرچه این فهرست از کتابچه راهنمای کاربر حذف شده است، اما هنوز هم با علائم قابل تشخیص مرحله پرودرومال در اسکیزوفرنی مطابقت دارد.
این علائم عبارتند از:
- پاسخ‌های بی‌پرده یا نامناسب
- کناره گیری اجتماعی
- رفتار عجیب و غریب
- از دست دادن انرژی
- اختلال در عملکرد منظم
- اختلال در بهداشت فردی و نظافت
- داشتن باورهای عجیب و غریب
- انحراف در کیفیت گفتار
- تجربیات غیر معمول
تشخیص اسکیزوفرنی در مرحله پرودرومال
تشخیص اسکیزوفرنی در مرحله پرودرومال معمولاً مشکل است. این به این دلیل است که علائم نشان داده شده در این مرحله از اسکیزوفرنی معمولاً منعکس کننده سایر اختلالات سلامت روان مانند افسردگی است.
در بیشتر موارد، اسکیزوفرنی را نمی توان تا زمانی که به فاز فعال پیشرفت کند، تشخیص داد.
یکی از عوامل خطر ابتلا به اسکیزوفرنی داشتن سابقه خانوادگی این بیماری است. اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به اسکیزوفرنی است و شما شروع به مشاهده برخی از علائم مرحله پرودرومال کردید، بسیار مهم است که در اسرع وقت با پزشک صحبت کنید. سایر عوامل خطر عبارتند از عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض سموم یا عفونت های ویروسی.
پزشک شما ممکن است چندین آزمایش را برای رد سایر اختلالات با علائم مشابه انجام دهد تا تشخیص قطعی بدهد. شما همچنین باید تحت یک ارزیابی روانپزشکی با یک روانپزشک دارای مجوز که تجربه تشخیص و درمان اسکیزوفرنی را دارد انجام دهید.
مزایای تشخیص اسکیزوفرنی در مرحله پرودرومال آن را نمی‌توان بیش از حد مورد تاکید قرار داد. به همین دلیل است که تحقیقات گسترده ای در مورد موضوع برای ارائه ابزارهای تشخیصی برای کمک به شناسایی وضعیت در این مرحله انجام می شود.
برخی از ابزارهایی که توسعه یافته و مورد استفاده قرار گرفته اند عبارتند از:
- مصاحبه ساختاریافته برای علائم پیشرونده (SIPS)
- مقیاس علائم پرودرومال (SOPS)
- ارزیابی جامع ARMS (CAARMS)
- مقیاس بن برای ارزیابی علائم اولیه (BSABS)
در مطالعه‌ای در سال 2001 روی تکنیک‌های تشخیص اسکیزوفرنی در مرحله پرودرومال، محققان دریافتند که مقیاس بن برای ارزیابی علائم اولیه به طور موثری این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص می‌دهد.
مرحله پرودرومال چگونه درمان می شود؟
در حال حاضر هیچ درمانی برای اسکیزوفرنی وجود ندارد. با این حال، دهه‌ها تحقیق در مورد این بیماری منجر به درمان‌های مختلفی شده است که علائم فعال این اختلال را قابل کنترل می‌کند و به فردی که با این وضعیت زندگی می‌کند کمک می‌کند زندگی نسبتاً طبیعی داشته باشد.
با درمان مناسب، فرد مبتلا به این عارضه می تواند زندگی خود را بدون عود فاز فعال (یعنی مرحله ای که با علائمی مانند توهم و هذیان برجسته می شود) طی کند.
دارو
در حالی که چندین دارو برای درمان اسکیزوفرنی در فاز فعال آن موجود است، این داروها برای علائمی هستند که در مرحله پرودرومال وجود ندارند.
داروهای ضد روان پریشی مانند آریپیپرازول ، الانزاپین و ریسپریدون برای مدیریت علائمی مانند هذیان و توهم استفاده می شود.
داروهای ضد افسردگی و تثبیت کننده های خلقی نیز برای کاهش استرس استفاده شده است که می تواند علائم روان پریشی را در فرد مبتلا به این بیماری ایجاد کند.
روان درمانی
اگر تشخیص اسکیزوفرنی در مرحله پرودرومال داده شود، روان درمانی کمک کننده است. معمولاً شامل درمان فردی، گروه درمانی و درمان شناختی-رفتاری است.
خلاصه
تصورات غلط متعددی در مورد اسکیزوفرنی به دلیل ماهیت علائم فعال آن وجود دارد. در گذشته، ممکن است به اشتباه تشخیص داده شود که فرد مبتلا به این بیماری دارای اختلال شخصیت دوگانه است. امروزه، با توجه به تحقیقات گسترده‌ای که برای درک این بیماری ادامه دارد، ما درک بهتری از چیستی آن و درمان آن داریم.
فرد مبتلا به اسکیزوفرنی در طول زندگی خود نیاز به درمان دارد. در حالی که درمان زودهنگام و کارآمد برای فردی که مبتلا به اسکیزوفرنی است حیاتی است، حمایت عاطفی فعال خانواده و عزیزان نیز ضروری است.