از سال 1990، فیبرومیالژیا عمدتاً با وجود نقاط دردناک تشخیص داده شد، نواحی کوچکی از بدن که در نزدیکی (اما نه روی) مفصل قرار دارند که هنگام فشار دادن باعث درد می‌شوند. در حالی که شکی نیست که نقاط دردناک مشخصه فیبرومیالژیا هستند، مطالعات طولانی مدت توانایی آنها در تشخیص صحیح این بیماری را زیر سوال برده است.
در پاسخ، کالج آمریکایی روماتولوژی (ACR) دستورالعمل‌های تشخیصی خود را در سال 2010 و مجدداً در سال 2016 بازنگری کرد، و جایگزین امتحان نقاط دردناک با دو تست جداگانه شد که تجربه کلی علائم را مشخص می‌کند.
ویژگی های نقاط دردناک
نقاط دردناک توسط ACR به عنوان 18 نقطه دو طرفه در بدن – 9 نقطه در یک طرف و 9 نقطه در طرف دیگر – تعریف می شوند که در آن هنگام فشار دادن بلافاصله درد در زیر پوست احساس می شود. این نقاط را نباید با نقاط ماشه ای اشتباه گرفت، که با فشار دادن باعث درد در قسمت دیگری از بدن می شود.
در حالی که درد نقطه دردناک عمیقا احساس نمی شود، با این وجود می تواند شدید باشد. در حالی که شما ممکن است نقاط درد دیگری در بدن خود داشته باشید، این موارد در اکثر افراد مبتلا به فیبرومیالژیا مشترک است.
یک نقطه دردناک می تواند به اندازه یک سکه کوچک باشد و در شدت و مکان تغییر کند. 9 نقطه دردناک دو طرفه در قسمت های زیر بدن قرار دارند:
- عضلات جلوی پایین گردن
- قسمت بالای سینه درست زیر استخوان ترقوه
- پشت گردن در ماهیچه های قاعده جمجمه
- عضلات ذوزنقه ای شانه های پشتی
- عضلات فوق خاری در ناحیه تیغه شانه
- خارج از آرنج جایی که تاندون ها به استخوان می چسبند
- ربع فوقانی بیرونی عضله گلوتئال باسن
- خارج از لگن
- زانو داخلی
چالش تشخیص
فیبرومیالژیا وضعیتی است که باعث درد مزمن گسترده ، عمدتاً در عضلات، تاندون‌ها و بافت‌های همبند می‌شود. گاهی اوقات به عنوان روماتیسم عضلانی یا سندرم روماتیسمی شناخته می شود، برخلاف آرتریت و سایر بیماری های روماتیسمی اسکلتی عضلانی است که باعث آسیب مفاصل نمی شود.
از آنجایی که علت فیبرومیالژیا هنوز ناشناخته است، تشخیص آن می تواند بسیار دشوار باشد. علاوه بر این، بحث های طولانی مدت در مورد اینکه چه معیارهایی می تواند به طور قطعی بیماری را تشخیص دهد، وجود داشته است.
بر اساس دستورالعمل های ACR در سال 1990، فیبرومیالژیا را می توان بر اساس وجود نقاط دردناک به طور قطعی تشخیص داد. برای تأیید یک نقطه دردناک، پزشک یا با انگشت آن نقطه را فشار می‌دهد یا از دستگاهی به نام دورورمتر استفاده می‌کند که می‌تواند میزان دقیق فشار اعمال شده را اندازه‌گیری کند. نتیجه مثبت نتیجه ای است که در آن درد ایجاد می شود.
اگر حداقل 11 نقطه از 18 نقطه دردناک را تجربه کرده باشید و حداقل به مدت سه ماه در هر چهار ربع بدن درد گسترده داشته باشید، تشخیص فیبرومیالژیا تایید می شود.
محدودیت‌های این دستورالعمل‌ها به زودی توسط روماتولوژیست‌هایی که بیماران آنها اغلب معیارها را برآورده نمی‌کنند، شناسایی شد. از آنجایی که درد فیبرومیالژیا می تواند در بزرگی و مکان خود تغییر کند، بسیاری از پزشکان مشکوکند که آیا نقاط دردناک برای مشخص کردن شعله های بیماری مناسب تر هستند و برای تشخیص خود بیماری کمتر مناسب هستند.
تغییرات در معیارهای تشخیصی
به دلیل نقص در معیارهای تشخیصی، ACR دستورالعمل های جدیدی را در سال 2010 صادر کرد و نقاط دردناک را از روند حذف کرد. به جای آنها، ACR دو ابزار ارزیابی جداگانه معرفی کرد: شاخص درد گسترده (WPI) و مقیاس شدت علائم (SS).
WPI پرسشنامه ای است که در آن از شما پرسیده می شود که آیا در هفته گذشته در یکی از 19 قسمت بدن درد داشته اید یا خیر. به هر پاسخ “بله” نمره 1 برای حداکثر امتیاز ممکن 19 داده می شود.
SS پرسشنامه ای است که برای رتبه بندی شدت چهار علامت مختلف (خستگی، خواب ناآرام، علائم شناختی و علائم جسمانی) در مقیاس 0 تا 3 برای حداکثر امتیاز احتمالی 12 استفاده می شود.
برای تشخیص قطعی فیبرومیالژیا، پزشک باید همه موارد زیر را تأیید کند:
- یا شاخص درد گسترده (WPI) 7 یا بیشتر با مقیاس شدت علائم (SS) 5 یا بیشتر یا شاخص درد گسترده (WPI) 3 تا 6 با مقیاس شدت علائم (SS) 9 یا بیشتر
- علائم پایدار در سطح مشابه برای حداقل سه ماه
- توضیح دیگری برای علائم وجود ندارد
این معیارهای جدید تمرکز را از یک درد خاص در یک نقطه از زمان به توصیف کلی وضعیت بیماری تغییر داد. بر اساس تحقیقات منتشر شده در مجله Arthritis Care & Research، این معیار جدید می‌تواند 88.1 درصد از افراد مبتلا به فیبرومیالژیا را بدون نیاز به امتحان نقطه دردناک بگیرد.
این یک پیشرفت قابل توجه نسبت به معیارهای قبلی تلقی می شد، که مطالعات اولیه نشان داده بودند که نقاط دردناک، زمانی که به صورت مجزا مورد استفاده قرار می گیرند، تنها در 50 درصد موارد می توانند تشخیص صحیح را ارائه دهند.
تشخیص های افتراقی
مسلماً مهمترین بخش تشخیص فیبرومیالژیا حذف سایر علل درد گسترده مزمن است. تا زمانی که تمام توضیحات دیگر بررسی و رد نشده باشند، یک WPI و SS مثبت فقط می تواند یک تشخیص احتمالی را ارائه دهد.
اینها تنها برخی از بیماری هایی هستند که روماتولوژیست ممکن است بر اساس سن، جنس، سابقه پزشکی و بیماری های همزمان شما بررسی کند:
- اسپوندیلیت آنکیلوزان
- هپاتیت C
- کم کاری تیروئید
- لوپوس
- اسکلروز چندگانه(MS)
- میاستنی گراویس
- پلی‌میالژیا روماتیکا
- روماتیسم مفصلی
- اسکلرودرمی
- سندرم شوگرن
سخن پایانی
در حالی که تشخیص فیبرومیالژیا دیگر به معاینه نقاط دردناک بستگی ندارد، این آزمایش همچنان می تواند برای حمایت از تشخیص و درمان پزشکی استفاده شود.
در عین حال، درک مفهوم نقاط دردناک ممکن است به شما کمک کند تا توضیحی برای دردی که دیگران ممکن است اصرار دارند “همه در سر شماست” بیابید. می‌تواند زمینه‌ای را که برای توصیف دقیق درد و سایر علائم به پزشک عمومی یا بهتر از آن، روماتولوژیست نیاز دارید، فراهم کند.