اختلال استرس حاد (Acute Stress Disorder) پریشانی مداومی است که در عرض یک ماه پس از تجربه یا مشاهده یک رویداد آسیب زا مانند مرگ، آسیب جدی یا حمله رخ می دهد. علائم ممکن است شامل خلق منفی، افکار مزاحم و فلاش بک، اجتناب از موقعیت های مرتبط با رویداد و احساس هوشیاری بالا باشد.
در این مقاله علائم، تشخیص و درمان Acute Stress Disorder مورد بحث قرار خواهد گرفت.
علائم Acute Stress Disorder
با توجه به راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، کتابچه راهنمای متخصصان سلامت روان برای تشخیص اختلالات روانی، علائم اختلال استرس حاد به دسته‌های نفوذ، خلق منفی، تفکیک، اجتناب و برانگیختگی تقسیم می‌شوند.
علائم افکار مزاحم
- تکرار خاطرات غیرارادی و ناراحت کننده از این رویداد
- کابوس های مکرر مربوط به رویداد
- فلاش بک ها
- پریشانی شدید یا واکنش های بدنی به یادآوری رویداد
خلق منفی
- خلق منفی مداوم و ناتوانی در تجربه احساسات مثبت
علائم تجزیه ای
- تغییر حس اطراف، مانند احساس گیجی یا کند شدن زمان
- فراموشی یا ناتوانی در یادآوری جزئیات مهم رویداد
نشانه های اجتنابی
- اجتناب از خاطرات و افکار ناراحت کننده مرتبط با رویداد
- اجتناب از افراد، مکان‌ها یا موقعیت‌هایی که خاطرات رویداد را به همراه می‌آورند
علائم برانگیختگی
- مشکل در خوابیدن
- تحریک پذیری و پرخاشگری
- هوشیاری بیش از حد یا احساس هوشیاری بالا
- مشکل در تمرکز
- واکنش مبهوت شدید
عوامل خطر Acute Stress Disorder
اگرچه تجربه یک واکنش روانی بلافاصله پس از یک رویداد آسیب زا طبیعی است، اما در بسیاری از افراد علائم در عرض چند روز از بین می روند.
برخی عوامل خطر می توانند شانس ابتلا به اختلال استرس حاد را افزایش دهند. هنگامی که این علائم بیش از یک ماه ادامه یابد، می تواند منجر به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شود.
عوامل خطر برای Acute Stress Disorder و PTSD را می توان برحسب خود تروما، عوامل قبل از ضربه و عوامل پس از تروما در نظر گرفت.
رویدادهای تروماتیکی که بسیار شدید هستند، باعث آسیب بدنی می‌شوند، یا شامل یک ترومای جمعی می‌شوند، می‌توانند منجر به Acute Stress Disorder شوند، اما می‌توانند احتمال ابتلا به PTSD را افزایش دهند. افرادی که سابقه ترومای قبلی یا تشخیص قبلی اختلال خلقی یا اضطرابی دارند ، بیشتر در معرض ابتلا به Acute Stress Disorder هستند.
پس از یک تروما، فقدان حمایت اجتماعی یا محیط سرزنش کننده نیز می تواند به افزایش خطر ابتلا به Acute Stress Disorder کمک کند.
تشخیص
تشخیص اختلال استرس حاد، مانند سایر اختلالات روانپزشکی، بر اساس معیارهای فهرست شده در DSM-5 است.
بر اساس معیارهای تشخیصی، Acute Stress Disorder زمانی تشخیص داده می‌شود که فرد 9 یا بیشتر از علائم ذکر شده قبلی را تجربه کند که در عرض یک ماه پس از تجربه یا مشاهده تروما رخ داده و برطرف می‌شوند و بیش از دو روز طول می‌کشد.
تجربه تروما می‌تواند ناشی از تجربه مستقیم جراحت یا حمله، مشاهده ضربه‌ای که برای شخص دیگری رخ می‌دهد، یا شنیدن یک رویداد آسیب‌زا برای یکی از اعضای خانواده یا دوست نزدیک باشد.
تروما همچنین می تواند با رویارویی مکرر با جزئیات رویدادهای آسیب زا در یک شغل، مانند اولین پاسخ دهندگان یا افسران پلیس، تجربه شود.
شیوع اختلال استرس حاد
دامنه شیوع Acute Stress Disorder بر اساس شدت و ماهیت تروما متغیر است. تصور می شود که بسته به نوع خاصی از تروما، 6 تا 50 درصد افراد در معرض تروما را تحت تأثیر قرار می دهد.
درمان Acute Stress Disorder
روش درمان اولیه برای اختلال استرس حاد شامل انواع روان درمانی متمرکز بر تروما، از جمله درمان شناختی رفتاری (CBT) است.
افراد مبتلا به Acute Stress Disorder همچنین می توانند از حمایت اجتماعی عزیزان و منابع اجتماعی بهره مند شوند.
مزایای داروها برای Acute Stress Disorder در حال حاضر نامشخص است، اگرچه زمانی که علائم بیش از یک ماه ادامه یابد، مانند PTSD، می توانند مفید باشند. برخی داروها ممکن است به درمان علائم اضطراب مرتبط با ASD کمک کنند.
مقابله با Acute Stress Disorder
تجربه اختلال استرس حاد می تواند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد و انجام فعالیت ها و کار را بدون یادآوری مداوم و ناراحتی ناشی از تروما دشوار کند. داشتن یک پاسخ روانشناختی اولیه به تروما کاملاً طبیعی است و برای بسیاری از افراد علائم با گذشت زمان بهتر می شوند.
افرادی که پس از یک رویداد آسیب زا مضطرب هستند می توانند از حمایت عزیزانشان و با پیوستن به گروه های حمایتی بهره مند شوند. به طور کلی، اختصاص دادن زمان برای خواب، خوردن یک رژیم غذایی سالم، ورزش و انجام فعالیت های لذت بخش می تواند مفید باشد.
اجتناب از کافئین و استفاده از تکنیک‌های تمدد اعصاب مانند تمرینات تنفسی می‌تواند برای کسانی که مشکل خواب دارند مفید باشد.
سخن پایانی
اگر شما یا یکی از عزیزانتان پس از ضربه روحی دچار ناراحتی روانی می شوید ، بدانید که تنها نیستید. این احساسات یک پاسخ بسیار رایج به تروما هستند.
تجربه علائم اختلال استرس حاد ممکن است احساس کند که کنترل خود را از دست می دهید، اما اغلب با گذشت زمان بهتر می شود. تکیه کردن به عزیزان برای حمایت عاطفی و جستجوی کمک حرفه ای از طریق درمان می تواند به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید.