شاید این موضوع عجیب به نظر برسد، اما خواب آلودگی چیست و چه چیزی باعث آن می شود؟ آیا این حالت وجود برخی از اختلالات خواب مانند آپنه خواب یا نارکولپسی را نشان می دهد؟ و این عارضه چه تفاوتی با خستگی دارد؟ بیایید دریابیم.
خواب آلودگی چیست؟
خواب آلودگی میل به خواب رفتن است. به طور معمول هر چه بیشتر بیدار بمانیم افزایش می یابد. برای درک اینکه واقعاً منظور از خواب آلودگی چیست، به این مثال توجه کنید:
تصور کنید که در چند شب گذشته به اندازه کافی نخوابیده اید و بعد از آن یک ناهار خوشمزه با بوقلمون، پوره سیب زمینی و آب خوری و مقدار زیادی الکل میل کرده اید. الان ساعت دو بعد از ظهر است و شما راحت روی یک صندلی نرم بزرگ در اتاقی که خیلی گرم است نشسته اید. شما در حال خواندن یک کتاب خسته کننده یا گوش دادن به یک برنامه تلویزیونی نه چندان جالب هستید. پلک هایت سنگین می شود. احساس گرمی تو را فرا می گیرد. شما در حال چرت هستید. خوابت مياد.
نقش آدنوزین در خواب آلودگی
به طور خاص، این حالت به تجمع یک پیام رسان شیمیایی یا انتقال دهنده عصبی در مغز به نام آدنوزین مربوط می شود . آدنوزین ممکن است بین و درون سلول های عصبی ایجاد شود و سطوح بالاتر آن در سیستم فعال کننده شبکه ای ساقه مغز با سطوح بیشتری از خواب آلودگی همراه است. (جالب است که کافئین با مسدود کردن عملکرد آدنوزین در مغز عمل می کند و منجر به بیداری می شود. الکل آن را تقویت می کند و به احساس این حالت کمک می کند.) این حالت ممکن است به طور طبیعی رخ دهد یا به دلیل یک اختلال خواب زمینه ای باشد.
افراد هر روز احساس خواب آلودگی می کنند، به خصوص قبل از شروع خواب. هر چه مدت بیشتری بیدار بمانید ممکن است میزان خواب آلودگی افزایش یابد. همچنین در مواقعی که قرار است بخوابید، مانند در طول شب، این حالت را بیشتر احساس خواهید نمود. این به نقش ریتم شبانه روزی مربوط می شود. این عارضه ممکن است در طول دوره های محرومیت از خواب بدتر شود. اگر خواب بی کیفیتی داشته باشید، ممکن است در طول روز بیشتر این حالت را احساس کنید.
علل احتمالی خواب آلودگی
این حالت بیش از حد همراه با زمان کافی برای خواب ممکن است نشان دهنده اختلال خواب باشد. خواب آلودگی بیش از حد در طول روز ، که اغلب با مقیاس خواب آلودگی Epworth اندازه گیری می شود، یک شکایت رایج در بین مبتلایان به آپنه خواب یا نارکولپسی است. هر یک از این شرایط منجر به تکه تکه شدن خواب می شود که روند ترمیم خواب را مختل می کند. برخی از افراد در نتیجه وضعیتی به نام پرخوابی ایدیوپاتیک، بدون علت مشخصی دچار این عارضه می شوند .
علاوه بر این، این حالت ممکن است ناشی از مصرف غذاهای غنی از تریپتوفان (مانند بوقلمون)، نوشیدن الکل، یا به عنوان یک عارضه جانبی داروها (از جمله قرص های خواب) باشد. پس از خوردن غذا، احساس خواب آلودگی را خواب آلود پس از صرف غذا می نامند.
خواب آلودگی یا خستگی؟
مهم است که این حالت را از خستگی متمایز کنید. در حوزه مشکلات خواب، خستگی یک شکایت رایج از بی خوابی است. افراد مبتلا به خستگی اغلب احساس خستگی می کنند، اما اگر این فرصت به آنها داده شود، معمولا نمی توانند چرت بزنند. راه هایی برای جلوگیری از این حالت وجود دارد.
سخن پایانی
اگر با خواب‌آلودگی بیش از حد دست و پنجه نرم می‌کنید، باید با پزشکتان صحبت کنید تا تعیین کنید که آیا ممکن است اختلال خواب زمینه‌ای داشته باشید یا خیر.